De hier voorgestelde methodologie volgt een praktische, stapsgewijze aanpak, waarbij met medewerking van alle partners een digitaal verhaal wordt geproduceerd op basis van een specifiek immaterieel cultureel erfgoed, met de nadruk op gemeenschapsparticipatie, ethiek en de cultuur van innovatie voor duurzame ontwikkeling.
De gebruikte methodologie is gericht op collaboratieve en participatieve methodologieën, waarbij participatie van de gemeenschap fundamenteel is. In het algemeen krijgt immaterieel cultureel erfgoed alleen betekenis door erkenning door de gemeenschap waartoe het behoort. De individuen die deel uitmaken van die gemeenschap bepalen welke culturele manifestaties relevant zijn. Deze mensen kunnen naar het verleden kijken en vaststellen welke culturele manifestaties daarin belangrijk en representatief zijn voor de toekomst. Deze benadering houdt ook onderliggende ethische kwesties in, vooral om te verzekeren dat de erkenning en waardering van cultureel erfgoed een inclusief proces is; een proces waarin de diversiteit van de samenleving wordt erkend en gevierd, en niet wordt gebruikt als een instrument voor segregatie, vooroordelen of haat.
Wanneer het doel is om culturele diversiteit te waarderen en lokale identiteiten te versterken, is het van fundamenteel belang dat strategieën en initiatieven collectief worden opgebouwd. Met het oog op trainingsprocessen moet de gemeenschap vertegenwoordigd zijn in de formulering, implementatie en uitvoering. Het is dit gevoel van erbij horen waardoor mensen zichzelf herkennen in de initiatieven, waardoor deze breed worden gedragen. (Florêncio et al., 2014)
Om een participatieve methodologie te creëren die de lokale gemeenschap betrekt bij het creëren van digitale verhalen over immaterieel cultureel erfgoed en tegelijkertijd duurzame ontwikkeling bevordert, worden vijf hoofdfasen voorgesteld:
Elk van deze fasen omvat activiteiten die de actieve deelname van bewoners, het gebruik van toegankelijke technologieën en de waardering van de lokale cultuur mogelijk maken, evenals een positieve impact op de ontwikkeling van de gemeenschap.
Betrek de lokale gemeenschap vanaf het begin van het proces, waardeer voorkennis over immaterieel cultureel erfgoed en digitale verhalen.
1. Sensibilisering en identificatie van lokale partners
Organiseer gemeenschapsvergaderingen en evenementen om het project te introduceren en de bewoners bewust te maken van het belang van immaterieel cultureel erfgoed. Identificeer lokale partners zoals scholen, NGO’s, culturele verenigingen en gemeenschapsleiders.
2. Vorming van samenwerkingsgroepen
Creëer focusgroepen die de lokale diversiteit vertegenwoordigen. Deze groepen kunnen bestaan uit kennismeesters, jongeren, onderwijzers, ambachtslieden en anderen die zich bezighouden met cultureel erfgoed in de regio.
3. Training in participatief beheer en innovatiecultuur
Bied training aan in management en innovatiecultuur zodat de gemeenschap op den duur activiteiten en acties zelfstandig en duurzaam kan beheren. Begrippen als participatief management, communicatie en projectmanagement zijn hierbij van belang.
4. Training in digitale hulpmiddelen
Bied training in audio-, video- en bewerkingshulpmiddelen voor digitale inhoud aan en geef prioriteit aan het gebruik van toegankelijke apparatuur (smartphones, eenvoudige recorders en gratis software). Het doel is om ervoor te zorgen dat deelnemers hun verhalen kunnen maken en bewerken.
5. Training in auteursrecht en beheer van culturele gegevens
Bied training aan in het ethisch gebruik van informatie, auteursrecht en bescherming van immaterieel erfgoed. Dit is fundamenteel voor het respect en behoud van de lokale cultuur.
Het faciliteren van de gezamenlijke creatie van digitale verhalen die lokale culturele waarden, tradities en herinneringen uitdrukken.
1. Verzamelen van verhalen en tradities
Organiseer workshops en veldactiviteiten waar deelnemers verhalen, culturele gebruiken en tradities kunnen delen en vastleggen. Stimuleer het gebruik van interviews, foto’s, opnames en video’s die de lokale culturele diversiteit weergeven.
2. Constructie van visuele en geluidsverhalen
Begeleid deelnemers op basis van het verzamelde materiaal bij het construeren van digitale verhalen die immaterieel erfgoed authentiek en boeiend weergeven. Deze verhalen kunnen worden ontwikkeld als documentaire video’s, audio (podcasts), virtuele tentoonstellingen en andere formats.
3. Community-beheer en bewerking
Voer een participatief curatieproces uit waarbij de gemeenschap zelf het te delen materiaal beoordeelt en selecteert. Dit draagt eraan bij dat de uiteindelijke verhalen het lokale perspectief en de lokale identiteit weerspiegelen.
4. Validatie en respect voor tradities
Zorg er vóór publicatie voor dat alle digitale inhoud de goedkeuring heeft van de betrokken gemeenschapsleden en aansluit bij lokale waarden en tradities.
5. Creatie van platforms voor open toegang en samenwerking
Creëer een platform, een soort van digitale opslagplaats van lokale cultuur, waar deelnemers zelf hun verhalen kunnen publiceren.
Het verbeteren van digitale verhalen als een aanwinst voor duurzaam toerisme, onderwijs en de waardering van lokale cultuur.
1. Communicatie- en verspreidingsprogramma’s ontwikkelen en uitdragen
Gebruik het ontwikkelde storytelling platform, geïntegreerd met sociale netwerken, websites en apps, om de toegang tot gegenereerde content te bevorderen. Overweeg ook fysieke ruimtes in bijvoorbeeld musea, culturele centra voor lokale tentoonstellingen en evenementen.
2. Ontwikkeling van culturele en toeristische programma’s
Integreer digitale verhalen in de ontwikkeling van projecten, acties, programma’s en duurzame toeristische routes, opdat bezoekers op respectvolle en interactieve wijze kennis kunnen maken met de lokale cultuur.
3. Creatie van netwerken en partnerschappen
Verbind de gemeenschap met netwerken voor duurzame ontwikkeling en toerisme en met institutionele partners, zoals onderwijsinstellingen, culturele organisaties en bedrijven die geïnteresseerd zijn in het promoten van verantwoord toerisme. Dit bevordert culturele uitwisseling en versterkt de lokale economie.
Interactie en trainingsactiviteiten verbeteren.
1. Dialogisch onderwijs
Stimuleer uitwisselingen en discussies in alle stadia van de training en waardeer de kennis en inbreng van de deelnemers.
2. Samenwerkend leren
Werk in groepen aan activiteiten die de uitwisseling van ideeën stimuleren.
3. Casestudies en praktijk
Gebruik echte casestudies en creëer praktische activiteiten.
4. Technologie en digitale hulpmiddelen
Introduceer toegankelijke hulpmiddelen voor het produceren van digitale verhalen en projecten.
5. Onderwijs voor duurzaamheid en innovatie
Focus op innovatieve praktijken voor het documenteren en bewaren van cultureel erfgoed.
6. Praktisch en samenwerkend leren
Creëer een storytelling platform met digitale tools en innovatieve strategieën.
7. Stimulans voor continuïteit
Bevorder voortdurende gemeenschapsprojecten voor het behoud en de waardering van de lokale cultuur.
8. Continue en procesmatige evaluatie
Monitor vanaf het begin van de training, zodat noodzakelijke aanpassingen en correcties tijdens het hele proces mogelijk zijn.
1. Impactindicatoren vaststellen
Evalueer het effect van de voorgestelde activiteiten op de gemeenschap: was de hele gemeenschap betrokken bij de ontwikkeling van de digitale verhalen en droegen deze bij aan het behoud van de cultuur en de lokale duurzame ontwikkeling?
2. Implementatie
We raden aan om na het afronden van de training proefprojecten te ontwikkelen, waarbij professionals de methodologie toepassen en technische ondersteuning krijgen om het maken van digitale verhalen te verbeteren.