4. Vientos del Tiempo: Herleven van orale tradities via theater en digitale media

Hoofdstuk 1. Inleiding

1.1. Algemene informatie

Naam van het initiatief: “Vientos del Tiempo”

Locatie: Torredonjimeno, Jaén, Andalusië, Spanje

Naam promotor: Asociación Vientos del Tiempo

Soort entiteit: Association

Eigendom: Openbaar

Contactgegevens en communicatiegegevens:

‘Vientos del Tiempo’ is een non-profitorganisatie gevestigd in Torredonjimeno (Jaén, Andalusië, Spanje), een stad met ongeveer 13.000 inwoners. De vereniging organiseert tal van culturele activiteiten rond het vertellen van verhalen, waarbij theater en voorstellingen worden gebruikt om de mondelinge tradities van het dorp nieuw leven in te blazen en het cultureel erfgoed te promoten, zowel lokaal als daarbuiten.

Door middel van het vertellen van verhalen brengt ‘Vientos del Tiempo’ verhalen, personages, gewoonten en festivals tot leven, waarbij ze vaak illustere figuren uit de stad uitbeelden om hun levensverhaal opnieuw te vertellen en te bewaren. Onder hun diverse activiteiten zijn twee opmerkelijke initiatieven: de theatrale rondleidingen en de televisieserie ‘Tiempo de Navidad’ (Kersttijd). In beide projecten maken ze gebruik van digitale hulpmiddelen om deze verhalen om te zetten in boeiende audiovisuele content.

De vereniging draagt aanzienlijk bij aan de promotie van het toerisme in Torredonjimeno en andere locaties waar ze optreden. Door op creatieve wijze traditionele verhalen te combineren met moderne digitale media, speelt ‘Vientos del Tiempo’ een cruciale rol in het behoud en de viering van het culturele erfgoed van de regio.

Vientos del tiempo voert “Una estación para el recuerdo” uit in de 1e Conferentie voor Gezond Olietoerisme. Bron: Instagram van de vereniging

1.2. Informatie over het initiatief

1.3. Opleiding

Hoofdstuk 2. Beschrijving van de betrokken ICE

ICE Type:

Sociale praktijken, rituelen, feestelijke evenementen

Podiumkunsten

Tradities en uitdrukkingen die generaties lang zijn doorgegeven

ICE Erkenning:

Betrokkenheid van de gemeenschap bij de identificatie en het beheer van de ICE:

De vereniging ‘Vientos del Tiempo’ zet zich in voor het behoud en de promotie van lokaal immaterieel cultureel erfgoed door middel van verhalen en voorstellingen. Dit erfgoed omvat gedramatiseerde verhalen met prominente figuren uit Torredonjimeno, gericht op thema’s als arbeid, landbouw en familietradities. Daarnaast portretteren ze beroemde personages uit de Spaanse literatuur en populaire cultuur, zoals El Lazarillo de Tormes en Don QuICEot, om culturele bezoeken aan de stad te verbeteren. Ze bewaren ook fictieve verhalen die in stand worden gehouden door het collectieve geheugen van de leden van de vereniging.

De identificatie en het behoud van dit erfgoed komt vaak voort uit het onderzoek dat wordt uitgevoerd door de voorzitter van de vereniging, Manuel Bueno. Een belangrijke bron van informatie is zijn 92-jarige moeder, wiens herinneringen waardevolle inzichten verschaffen in het verleden van de stad. Deze overdracht van kennis tussen generaties onderstreept de toewijding van de gemeenschap om haar culturele identiteit te behouden.

‘Vientos del Tiempo’ zorgt voor het behoud en de overdracht van deze verhalen via verschillende methoden. De verhalen worden gedeeld met een divers publiek via rondleidingen en audiovisuele producties. De leden van de vereniging zijn van alle leeftijden, zodat het erfgoed van generatie op generatie wordt doorgegeven. Een jong lid van 11 jaar vertelde dat hij al voor zijn geboorte in aanraking kwam met deze verhalen, omdat zijn moeder tijdens haar zwangerschap deelnam aan de activiteiten van de vereniging.

‘Vientos del Tiempo’ promoot actief het cultureel toerisme. Rondleidingen in Torredonjimeno en theatervoorstellingen in het hele land laten het rijke culturele erfgoed van de stad zien. De vereniging werkt samen met verschillende nationale toeristische organisaties om haar bereik en impact te vergroten. Door verhalen te integreren met toerisme, trekken ze bezoekers aan en stimuleren ze een diepere waardering voor de geschiedenis en tradities van de stad.

Ondanks het gebrek aan formele training in digitale hulpmiddelen heeft de vereniging digitale storytelling omarmd om een breder publiek te bereiken. Ze produceren audiovisuele content als aanvulling op hun live optredens, hoewel ze vaak externe hulp inroepen voor producties van meer professionele kwaliteit. Ze erkennen dat er behoefte is aan verbetering en willen graag training in het gebruik van videocamera’s, audiorecorders en microfoons, wat de kwaliteit en impact van hun digitale inhoud zou verbeteren.

‘Vientos del Tiempo’ speelt een cruciale rol in het behoud en de promotie van het immateriële culturele erfgoed van Torredonjimeno. Door middel van verhalen, optredens en digitale media zorgen ze ervoor dat de rijke tradities van de stad worden gedeeld met zowel een lokaal als een wereldwijd publiek. Hun participatieve aanpak, betrokkenheid van de verschillende generaties en toewijding aan cultureel toerisme maken van hen een vitale kracht in het behouden en vieren van de culturele identiteit van de gemeenschap.

Screenshot van de video “Érase una vez, Torredonjimeno un pueblo de cuentos” (Er was eens, Torredonjimeno was een stad van verhalen). Bron: Screenshot van YouTube-video.

Hoofdstuk 3. Creatie van verhalen en aanpassing aan digitale communicatieformaten

Proces van contentcreatie

Hoe wordt dit in een digitaal format gecommuniceerd?

Het creatieve proces bij ‘Vientos del Tiempo’ wordt voornamelijk aangestuurd door de voorzitter van de vereniging. Hij initieert de meeste projecten door ideeën voor te stellen, die hij vervolgens onderzoekt en opschrijft. Bij het verzamelen van informatie werkt hij vaak samen met andere leden van de vereniging en soms doet hij een beroep op externe deskundigen uit de buurt. De voorzitter benadrukt het belang van het raadplegen van specialisten om de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de verhalen te garanderen.

Daarnaast gebruikt hij verschillende bronnen, waaronder boeken en digitaal materiaal, om de inhoud te verrijken. Dit grondige onderzoeksproces is essentieel voor het ontwikkelen van authentieke en boeiende verhalen die het culturele erfgoed van Torredonjimeno weerspiegelen.

Zodra de verhalen zijn uitgewerkt, past de vereniging ze aan digitale communicatievormen aan. Dit houdt in dat de verhalen worden omgezet in audiovisuele content, waarbij digitale hulpmiddelen worden gebruikt om video’s en opnames te maken. Hoewel de vereniging geen formele training heeft gehad in deze tools, werken ze intuïtief en zoeken ze externe hulp voor meer professionele producties. Deze aanpak zorgt ervoor dat het rijke culturele erfgoed bewaard blijft en gedeeld wordt met een breder publiek, wat zowel de lokale betrokkenheid als het cultureel toerisme bevordert.

Screenshot uit de video “Parte 3 Tiempos de Navidad” ( Deel 3 Kersttijd). Bron: Screenshot van YouTube video.

3.1. Lokale bevolking

De vereniging heeft 18 kernleden die verschillende taken uitvoeren binnen de organisatie. Bij hun activiteiten zijn echter ook veel externe deelnemers betrokken, die op verschillende manieren een bijdrage leveren. Bij het voorbereiden van verhalen werkt de voorzitter van de vereniging, Manuel Bueno, vaak samen met goed geïnformeerde personen en specialisten over het onderwerp. Bijvoorbeeld, bij het portretteren van een lokale surrealistische kunstenaar zochten ze gedetailleerde informatie bij de familie van de kunstenaar om een accurate weergave te garanderen. Deze samenwerking strekt zich uit tot het produceren van audiovisuele inhoud, waarbij ze vertrouwen op experts in digitale en technologische hulpmiddelen.

De vereniging opereert binnen een netwerk van verschillende groepen, waaronder toeristische, religieuze en feministische verenigingen. Ze onderhouden contacten met sociale agenten en openbare instellingen, waarvan ze de afgelopen twee jaar financiële subsidies hebben ontvangen. Dit uitgebreide netwerk ondersteunt hun initiatieven en vergroot hun impact.

Hoofdstuk 4. Publiek en methodologieën

Doelgroep: toeristen/bezoekers, lokale gemeenschap.

Bereik:

Doel van het delen van de verhalen:

Tradities behouden

Toerisme bevorderen

Frequentie: Permanente activiteit

De vereniging verspreidt haar digital storytelling content via verschillende kanalen, met een primaire focus op sociale media. Facebook is het belangrijkste platform, dat wordt beheerd door de voorzitter van de vereniging, met ongeveer één bericht per dag. Instagram wordt ook gebruikt, vooral door de jongere leden die meer controle hebben over dit sociale netwerk. YouTube dient als extra kanaal, zij het in mindere mate.

Hun website wordt niet uitgebreid gebruikt voor verspreiding, omdat deze is ontwikkeld door een extern persoon met wie ze geen direct contact hebben. Jongere leden ontwerpen het bedrijfsimago en de reclamefolders en zorgen zo voor een samenhangende visuele identiteit op alle platforms.

Informatie wordt ook gedeeld met naaste contacten en lokale instellingen via WhatsApp en e-mail. Externe kanalen spelen een belangrijke rol in hun verspreidingsinspanningen. Zo namen twee TikTok influencers onlangs contact met hen op om een gedramatiseerd bezoek op te nemen, en een video van een van hun optredens werd een trending topic op Twitter.

Daarnaast houden ze zich bezig met niet-digitale verspreiding door middel van gedrukte flyers, catalogi en publicaties. Deze verschillende methodes zorgen ervoor dat hun inhoud een breed publiek bereikt en promoten het culturele erfgoed van Torredonjimeno zowel online als offline.

Screenshots van de sociale mediaprofielen van de vereniging

Hoofdstuk 5. Innovatieve aspecten

Het initiatief ‘Vientos del Tiempo’ onderscheidt zich door twee belangrijke innovatieve aspecten. Ten eerste richt het zich op het herstellen van verloren en vergeten verhalen, waarbij vaak de nadruk wordt gelegd op sociale kwesties zoals gendergelijkheid. Een opmerkelijk voorbeeld is de dramatisering van het levensverhaal van de dorpsvroedvrouw, een belangrijke, maar vanwege haar geslacht over het hoofd geziene figuur in de geschiedenis van de stad. Dit theatrale eerbetoon eert haar bijdragen en brengt de historische rol van vrouwen in de gemeenschap onder de aandacht.

Ten tweede blinkt het initiatief uit in het betrekken van jongere generaties bij cultureel en immaterieel erfgoed. Hun samenwerking met TikTok-beïnvloeders om gedramatiseerde bezoeken op te nemen is een goed voorbeeld van hun innovatieve aanpak. Bovendien betrekt de vereniging virale persoonlijkheden van sociale media actief bij hun verhalen. Ze hebben bijvoorbeeld de “Hermanas del Baptisterio Romano” geportretteerd, populaire figuren op Spaanse sociale media, om de geschiedenis van de Goede Week in Torredonjimeno te vertellen.

Deze innovatieve strategieën behouden en promoten niet alleen het lokale erfgoed, maar zorgen er ook voor dat het relevant is voor een hedendaags publiek, waarbij de kloof tussen traditie en moderniteit wordt overbrugd. Door historische verhalen te combineren met moderne digitale betrokkenheid blaast ‘Vientos del Tiempo’ het culturele landschap van Torredonjimeno nieuw leven in.

Hoofdstuk 6. Impact

Effect op toerisme:

Impact op lokale duurzame ontwikkeling:

SDG5. Gendergelijkheid

SDG11. Duurzame steden en gemeenschappen

SDG17. Asociaciones para los SDG

Manuel Bueno, voorzitter van ‘Vientos del Tiempo’, vertelde dat het belangrijkste doel van de vereniging sinds de oprichting was om Torredonjimeno te veranderen in een aantrekkelijke en bezoekbare bestemming voor toeristen. Sinds de registratie in 2008 heeft de stad inderdaad nationale toeristische belangstelling geoogst. De theatrale rondleidingen en verschillende activiteiten van de vereniging, versterkt door audiovisuele content op sociale media, trekken honderden toeristen uit het hele land.

‘Vientos del Tiempo’ organiseert elk weekend activiteiten en elk evenement trekt gemiddeld 20-50 deelnemers. Deze consistente betrokkenheid benadrukt de belangrijke rol van de vereniging in het revitaliseren van de toeristische sector van Torredonjimeno. Het initiatief bewaart en promoot niet alleen het lokale erfgoed, maar stimuleert ook op duurzame wijze de plattelandseconomie door gereguleerd toerisme in plaats van massatoerisme aan te moedigen.

Hun inspanningen hebben een diepere waardering voor het erfgoed van de stad bevorderd en bijgedragen aan de economische en culturele vitaliteit. De invloed van de vereniging reikt verder dan toerisme, verrijkt de gemeenschap en zorgt ervoor dat het immateriële culturele erfgoed relevant blijft.